Bloedrivier

16 Desember.  Vir sommige mense sal dit vir altyd Dingaansdag wees, ander dink weer daaraan as Gelofdedag, die regering noem dit nou weer versoeningsdag.  Vir sommige is dit ‘n heilige dag en vir ander net weer ‘n verskoning om te baklei.

Op 4 Februarie 1838 het Piet Retief ‘n ooreenkoms met Dingaan gesluit vir land in Natal.  Om die ooreenkoms te vier is hy met ongeveer ‘n 100 man na UmGungundlovu vir ‘n bierdrink seromonie.  Tydens die seremonie het Dingaan hulle van herksery beskuldig.  Die impi’s het hulle onderlywe deurboor en na ‘n koppie (kwaMatiwane) gedra, waar hulle een met ‘n knopkierie om die lewe gebring is.  Retief moes tot kyk hoe sy seun doodgemaak is, voordat hy heel laaste vermoor is.  Dingaan het blykbaar sy hart daarna opgeëet.  Hulle lyke is vir die wilde diere gelos.

Dieselfde aand nog het Dingaan opdrag gegee dat van die Trekker laers by Doringkop, Bloukrans, Moordspruit en Rensburgspruit aangeval moes word.  Weenen is later daar gestig om die aanvalle te herdenk.  Almal in die laers:  vroue, kinders en werkers is voor die voet doodgemaak. 

Die Voortrekkers wou Dingaan onttroon.  Sarel Celliers het namens die Voortrekkers die gelofde die eerste keer op 9 Desember 1838 afgelê:

“Hier staan ons voor die Heilige God van Hemel en aarde, om ‘n gelofte aan Hom te doen dat, as Hy ons beskerm en ons vyand in ons hand sal gee, ons dié dag en datum elke jaar as dankdag, soos ‘n sabbat, sal deurbring en dat ons ‘n huis tot Sy eer sal oprig waar dit hom behaag, en dat ons aan ons kinders sal sê dat hulle met ons daarin moet deel tot nagedagtenis ook vir die opkomende geslagte, want die eer van Sy naam sal verheerlik word deur die roem en die eer van oorwinning aan Hom te gee.”

Mense was vry gewees om te gaan indien hulle nie die gelofde wou aflê nie en blykbaar het twee gesinne wel geweier om deel te neem.  Die gelofde is elke aand herhaal, tot op die 15 Desember.  Die Zoeloes het die aan die oorkant van die Ncome Rivier saam gedrom.  ‘n Aanval sou probleme veroorsaak het, aangesien die mistige weer die kruit nat gemaak het.  Die Zoeloes was weer bang vir die laterns en het dit as spoke aangesien.

Die Trekkers mag net geskiet het wanneer hulle die wit van ‘n aanvaller se oë kon sien.  Na 2 ure waarin die Zoeloes 4 keer aangeval het, het Andries Pretorius die ruiters agter hulle aangestuur.  Die bloed van die 3000 gesneuwelde Zoeloes het die rivier rooi verkleur.  Net 3 Voortrekkers was beseer. 

Retief se lyk is op 21 Desember 1838 gekry deur een van die oorwinningskommando’s.  Die traktaat vir die grond was nog ongeskonde by hom.  Hy en sy manskappe is toe eers begrawe.

Vandag 171 jaar word die slag van Bloedrivier nog steeds herdenk.  Selfs al woon ons nie self enige van die vieringe by nie, dink ons tog wel daaraan.  Ek het hierdie stuk geskryf nadat ek datums en name nagegaan het, maar basies hoe ons dit op skool geleer was.  Tog is daar vandag baie geskiedkundiges wat nie met die gebeure ooreenstem nie.  Die Zoeloe nageslagte betwis dit ook.

Wat dink julle? 

Persoonlik dink ek dat daar wel hier en daar met die feite gespeel is.  Ek twyfel bv. sterk of daardie rivier wel rooi verkleur het.  Tog dink ek dat die basiese gedagte juis is.  Die weergawe is wat ek eendag vir my kinders gaan vertel.  Hulle kan dan self besluit wat die waarheid was wanneer hulle die ander kant gehoor het.

Breinvasbrand:  Waar was die gelofde op 9 Desember 1838 die eerste keer afgelê?

Breinlosbrand:  Demoerin was reg met 1853.

Iets persoonlik

Vir maande lank moet ek al oor treurmare luister dat ek nooit iets persoonliks op die blog verklap nie.  Daar is ‘n rede daarvoor.  My persoonlike lewe is so interessant as om te kyk hoe verf droog word.  Daar gebeur darem iets met die verf.

Ek het besluit om julle ‘n vroeë Kersgeskenk te gee en ‘n paar goed te verklap.  WAARSKUWING:  Die onderstaande inhoud is uiters vervelig en kan daartoe lei dat die leser by die tweede sin aan die slaap raak.

1. Op varsity het ek gewoond geraak om net na 9 saans iets warms te drink.  Somer is dit koffie en winter is die warm sjokolade. 
2. Ek is in my eerste jaar bekroon as die mens wat die waarskynlikste is om op Crime Stop te kom.
3. Ek bestuur altyd met my veiligheidsgordel aan, selfs al is dit net om die hoek winkel toe.  Orals, behalwe in die wildtuin.
4. Ek het nog nooit in my lewe gerook nie.  Ek gril as my klere na rook ruik.
5. Ek hou niks van lang naels nie.  Ek kan op enige dag enige skoolinspeksie met my naels slaag. 
6. Ek koop elke jaar vir myself ‘n verjaarsdag en kersgeskenk.  Ja, ek kry wel van ander mense ook geskenke. 
7. Ek sal nie my siel vir sjokolade verkoop nie.  Koekies, toffies,  lekker koeksisters, vars gebak sal jou soveel verder bring. 
8. Wanneer ek eers iets in my kop gekry het, kry niks op die aarde dit weer daaruit nie.
9. Ek eet nie roereiers, franse polonie of vis uit ‘n blik uit nie.  Afval, lewer en niertjies is ook uit. 
10. Ek is nogal ‘n getroue kerkganger. 
11. Ek het my bestuurslisensie met die eerste probeerslag gekry.
12. Ek is lief vir brood.  Ek eet dit gewoonlik net met margarien.  Ek koop gewoonlik Salamie, kaas, tamatie ens, maar eet dit gewoonlik apart.
13. Ek bewonder mense wat met alles teen hulle, bo dit kon uitstyg en ‘n sukses van hulle lewe kon maak.
14. Blomme en parfuum gee my hooikoors.  Ek word nooit werklik siek nie, maar hooikoors is my dood.
15. Ek is ‘n opgaarder, ek gooi niks weg nie.
16. Ek word maklik karsiek.
17. Ek eet gewoonlik my ma se beskuit vir ontbyt. 
18. Ek is iemand wat eerder wil weet as om te hê.  Ongelukkig moet jy heelwat hê voordat jy kan weet.
19. Ek het nog nie Harry Potter gelees of gekyk nie.
20. Ek kan nie swem nie.
21. Ek het geen begeerte om ooit ‘n spook met die hand te groet nie.
22. Ek het nie regtig ‘n voorkeur tussen honde en katte nie.
23. Geel hoenderkuikens is te dierbaar vir woorde. 
24. Ek kan ‘n kersiestingel met my tong knoop. 
25. Ek gee altyd die kinders wat ek ken lekkers.  As ek nie lekkers by my het nie, sal ek geld gee as ek kan.  Ek weet ek is die enigste mens op aarde wat dit nog doen.

Iemand nog wakker?

Nuusbrokkies

Nicole Flint is bewus van kritiek teen haar, maar neem haarself voor om nie daardeur ondergekry te word nie.  Daar is mense wat ongelukkig is omdat daar lanklaas ‘n swart wenner was.  Verskoon my?  Tatum Keshwar sal as swart beskou word as sy vir ‘n BBBEE pos aansoek doen.  As ek nou geskimp het dat daar lanklaas ‘n wit wenner was, sou ek voor die einde van die dag voor die mense regte kommissie myself moes gaan verduidelik.  Nee wat, my kop is te plat om rassisme te verstaan.

‘n Swanger polisievrou het ‘n vroulike ryloper wat sy opgetel het doodgeskiet.  Kort nadat sy die vrou ‘n geleendheid gegee het, het sy haar gevra om nie in die middel te sit nie, want sy kon nie agter haar sien nie.  Die vrou het geweier om te skuif.  Die polisievrou het ‘n swart motor in haar spieël gesien en ‘n opmerking gemaak.  Die ryloper het haar aangeval met die gevolg dat hulle teen ‘n boom gebots het.  Na verdere struweling het die polisievrou haar in die bors en boud geskiet.  Sy is op die toneel dood.  Die swart motor het eers gestop, maar verder gery toe hulle die vuurwapen gesien het. 

Gerhard Venter van Petrusburg is gistermiddag deur 2 plaasaanvallers in sy bakkie gyselaar gehou.  Venter en sy broerskind het ‘n ander boer te hulp gesnel tydens ‘n aanval op hom.  Die Venters het die twee plaasaanvallers langs die pad gekry en hulle vertel om op die bakkie te klim.  Die aanvallers het Venter met ‘n vuurwapen wat hulle met die vorige aanval geroof het oorrompel.  Hulle was beveel om Bloemfontein toe te ry, maar die broerskind kon uit die bakkie spring.  Die polisie het die bakkie opgespoor en omsingel.  Vanaf 16h00 was daar met die aanvallers onderhandel.  Taakmag lede was 2 uur later op die toneel.  Die twee aanvallers was vanoggend net na 6:00 doodgeskiet deur die polisie.  Venter het net ligte beserings opgedoen.

‘n Hond moet uitgesit word, nadat aanvallers suur oor hom gegooi het.  Agnes Sebopela se hond, Janton, het geblaf om haar te waarsku dat daar by haar huis ingebreek word.  Volgens die veearts, was die hond se rugstring sigbaar gewees.  Janton het vanaf sy skouers tot by sy lies met die suur gebrand.  Ek sal weet wat om met die aanvallers te maak.